wtorek, 19 kwietnia 2011

Trzęsienia Ziemi


Pewnie nie raz słyszeliście o trzęsieniach. Myśleliście – żyjemy w Europie – nas to nie czeka. Fakt, faktem, nic nie wskazuje na to, iż to pod naszymi nogami będą ruszać się płyty tektoniczne, ale nie oznacza to, że możemy być tym faktom obojętni. Musimy dowiedzieć się trochę na temat trzęsień. A więc do dzieła!

Trzęsienia Ziemi spowodowane są RUCHAMI PŁYT TEKTONICZNYCH, które dryfują, zderzają się ze sobą i nacierają na siebie. W efekcie, któraś z nich musi ustąpić – albo nasuwa się na inną albo obie odskakują, – co daje nam ruchomy grunt pod nogami.  A teraz spójrzmy na obrazki (domowej roboty ;)), które pokazują rodzaje uskoków.  



A)  USKOK NORMALNY 
Czyli płyty tek. się rozchodzą, a skały ulegają rooozciąganiu. Jedna płyta zsuwa się z drugiej.






B) USKOK ODWRÓCONY
Czyli płyty nacierają na siebie z ogromną siłą, ściskając wszystko, co między nimi. Jedna nasuwa się na drugą.











C) USKOK PRZESUWCZY
Czyli płyty prześlizgują się w dwie różne strony.












A TERAZ KILKA FAKTÓW Z HISTORI TRZĘSIEŃ:
 * znaczna większość z trzęsień trwa mniej minutę, ale wyjątkiem było trzęsienie na Alasce (1964), trwało aż 4 MINUTY!!

* czy trzęsienie Ziemi może rozkołysać morze? Może! Taka sytuacja miała miejsce w Lizbonie w Portugalii, gdzie wstrząs poruszył wody w jeziorach Wielkiej Brytanii (1755)

* Zapewne słyszeliście o trzęsieniu Ziemi w Japonii tego roku. Zginęło tam ponad 13 tys. ludzi! Wielu nadal jest poszukiwanych …

JAK ZWYKLE, CIEKAWOSTKA: )
Mierzeniem siły trzęsienia zajmują się SEJSMOLODZY, którzy aby zmierzyć wstrząs posługują się nie, jaką skalą Richtera. Ma ona 8 stopni (1-8), w której każdy oznacza siłę energii w chwili pękania skał. W tej skali każdy kolejny stopień jest 10 razy większy niż poprzedni ! 
M.